Rany w jamie ustnej u dzieci, zwłaszcza tych najmłodszych, często pojawiają się w wyniku nadgryzienia lub przygryzienia. U maluchów siekacze i kły często mają ostre krawędzie, co sprawia, że o uszkodzenie śluzówki nietrudno. Podobnie, jak w przypadku wad zgryzu, które sprzyjają powstawaniu drobnych urazów w jamie ustnej. Suchość w jamie ustnej połączona z pieczeniem języka bardzo często jest oznaką refluksu żołądkowo-przełykowego. Nierzadko objawy te mogą także wskazywać na chorobę wrzodową żołądka oraz dwunastnicy. Chorób, które rozpoczynają się od podobnych symptomów, jest jednak znacznie więcej, dlatego postawienie diagnozy jest W początkowych stadiach występuje uczucie suchości oraz pieczenia jamy ustnej wraz ze wszelkimi tego konsekwencjami, czyli trudnością w mowie i spożywaniu pokarmów, zaburzeniami smaku (gorzki lub metaliczny posmak w ustach), trudnością w użytkowaniu protez. Wraz z nasileniem symptomów pojawiają się w jamie ustnej klinicznie Dentysta może zauważyć zagrożenie cukrzycą. 10.01.2023. Co trzeci pacjent, zmagający się z cukrzycą, ma również problemy z przyzębiem. Stany zapalne, infekcje, krwawienie dziąseł, pieczenie w jamie ustnej, zaburzenia smaku – to wszystko może być objawem postępującej choroby. Jak chronić się przed problemami? Choroba bostońska to określenie opisujące rodzaj infekcji wirusowej objawiającej się wystąpieniem charakterystycznego rodzaju wysypki. Nazwa choroby nawiązuje do epidemii tego schorzenia, która miała miejsce właśnie w Bostonie. Jest to określenie potoczne, prawidłowa medyczna nazwa to choroba dłoni, stóp i jamy ustnej (HFMS). W ostatnich tygodniach rośnie liczba nowych Zespół pieczenia jamy ustnej charakteryzuje się przewlekle występującym dyskomfortem w jamie ustnej, objawiającym się pieczeniem, bólem, suchością w ustach oraz utratą smaku. Odczucie pieczenia ust utrzymuje się przeważnie od 4 do 6 miesięcy. Częściej BMS występuje u kobiet. Biały nalot na języku jako oznaka grzybicy jamy ustnej. Biały nalot na końcu języka, a także w innych jego okolicach, często kojarzony jest z grzybicą. Rzeczywiście, za jej powstawanie w tym miejscu odpowiadają grzyby z rodziny Candida. Do zakażenia może dojść wskutek: obniżenia odporności, posiadania kolczyków w języku, Pleśniawki to najczęściej białe plamy pokryte białym nalotem z czerwoną obwódką. Podczas jedzenia, przy dotyku powodują ból i pieczenie. Oznaczają one stan zapalny jamy ustnej w wyniku zakażenia drożdżakami. Drożdżaki z rodzaju Candida albicans bytują naturalnie w jamie ustnej i wchodzą w skład fizjologicznej flory jelitowej. Zobacz również: Higiena jamy ustnej osób starszych. Jak objawia się stomatodynia? Najbardziej typowym objawem dolegliwości jest pieczenie w jamie ustnej. Może ono przybrać charakter szczypania i drętwienia. Towarzyszą temu parestezje w obrębie jamy ustnej, suchość w ustach oraz zaburzenia smaku. Inne przyczyny odczuwania pieczenia w ustach to: suchość w jamie ustnej, którą wywołuje też szeroki zakres czynników, jak palenie papierosów, nadużywanie alkoholu, ale również 0RFB. Choroby jamy ustnej wywołane piercingiem Przekuwanie części ciała w jamie ustnej lub jej okolicach jest coraz bardziej popularne. Osoby decydujące się na taki krok wybierają zwykle wargi i język. Rzadziej decydują się na policzki. Niestety osoby takie nie zdają sobie sprawy z problemów jakie wywołuje piercing. Kolczyk w języku Najczęstszym stomatologicznym problemem spowodowanym piercingiem są skruszenia i pęknięcia zębów. Według badań Dental Journal, aż u 47 proc. osób noszących biżuterię na języku, w przeciągu czterech lat, wystąpiło przynajmniej jedno pęknięcie lub rozkruszenie zęba. Może to nastąpić podczas mówienia, jedzenia, żucia, a nawet snu. Jeśli złamanie jest powierzchowne wystarczy wypełnić ubytek. W przypadku głębszych uszkodzeń, konieczne jest leczenie kanałowe. Może się to również skończyć usunięciem chorego zęba. Ponieważ na powierzchni języka znajdują się bakterie, ustne zakażenia pociągają za sobą infekcje w innych częściach organizmu. Po przekłuciu języka lub policzków, bakterie te mogą dostać się do krwioobiegu i serca, wywołując zapalenie wsierdzia. Piercing jest również potencjalnym czynnikiem wywołującym opryszczkę oraz wirusowe zapalenie wątroby typu B i C. Po przekłuciu języka występują często obrzęki, spowodowane uszkodzeniem nerwów. W miejscu przebicia może występować drętwienie a nawet utrata czucia. Jeśli zostaną przebite naczynia krwionośne, może wystąpić krwotok. Obrzęki języka mogą być na tyle poważne, że utrudniają oddychanie. Kolczyk w ustach Biżuteria stykając się z dziąsłami, nie tylko je uszkadza i kaleczy ale również może powodować recesję ich tkanek, co prowadzi do powstawania ubytków oraz utraty zębów. Dodatkowo po przekuciu języka, mogą pojawić się trudności w połykaniu pokarmów oraz zmiany odczuwania smaków. Dzieje się tak ponieważ biżuteria stymuluje nadmierne wydzielanie śliny. Istnieją również przypadki połknięcia kolczyków. Grozi to uduszeniem lub/i uszkodzeniem przewodu pokarmowego lub płuc. Jeśli pomimo tych zagrożeń zdecydowaliśmy się na piercing, należy zwrócić szczególną uwagę na wybór studia piercingu. Warto się w tym celu skontaktować z osobą, która korzystała już z takich usług, by mogła nam jakieś polecić. Odpowiednie studio to przede wszystkim studio sterylne i czyste. Zapytaj pracowników czy używają jednorazowych rękawiczek. Sprawdź czy wykorzystują odpowiednie środki do sterylizacji narzędzi, czy wszystkie igły i kolczyki przechowywane są w sterylnych opakowaniach. Po zrobieniu kolczyków należy zadbać o higienę jamy ustnej w szczególny sposób. Wyleczenie ran po przekuciu trwa od czterech do sześciu tygodni w przypadku języka i od jednego do dwóch miesięcy w przypadku warg. W tym okresie należy unikać alkoholu oraz pikantnego, twardego i lepkiego jedzenia. Nie wskazane jest palenie tytoniu. Zęby należy szczotkować po każdym posiłku i płukać płynem do płukania jamy ustnej. Po konsultacji z dentystą można brać witaminy, przyśpieszające gojenie. Jeśli przy kolczyku pojawią się żółte lub zielone zmiany, tkanka zaczyna bliznowacieć, gęstnieć lub ciemnieć, należy skontaktować się z dentystą. Niebezpieczne są również bolesne zaczerwienienia oraz tkliwość tkanek przy kolczyku, przedłużające się krwawienie oraz niewielka gorączka. Pieczenie i palenie jamy ustnej (fachowo nazywane stomatodynią) dotyczy najczęściej języka, w mniejszym stopniu podniebienia, warg i dziąseł. Do objawów pieczenia dołączają się często uczucie suchości, bądź ślinotok, zaburzenia smaku, drętwienie. Dolegliwość ta dotyczy najczęściej kobiet w okresie przekwitania lub po nim. Rozróżniamy dwie postacie stomatodynii: Samoistną, której przyczyn nie jesteśmy w stanie ocenić (jest to ok. 50% przypadków). Objawową, która jest wynikiem zaburzeń ogólnoustrojowych, bądź ma przyczynę miejscową. Przyczynami mogą być: niedokrwistość niedobór witamin z grupy B niedobór kwasu foliowego zły stan higieny jamy ustnej nieprawidłowa higiena i użytkowanie protez dentystycznch zmniejszone wydzielanie śliny będące przyczyną suchości w jamie ustnej, której może towarzyszyć właśnie pieczenie prądy elektrogalwaniczne (spowodowane obecnością dwóch różnych metali w jamie ustnej) klimakterium zmiany zanikowe i zwyrodnieniowe związane z podeszłym wiekiem choroby psychiczne zespół Plummer-Vinsona (niedobór żelaza) cukrzyca niewyrównana niedoczynność tarczycy Jakie są objawy stomatodynii? Uczucie pieczenie, palenia, drętwienia w połączeniu z bólem najczęściej występujące na języku. Ból o różnym nasileniu może mieć charakter ciągły, bądź występować z przerwami. Jak leczyć? Leczenie należy rozpocząć od wizyty u stomatologa w celu zdiagnozowania przyczyny, a następnie od jej zwalczenia. W międzyczasie można wspomagać się przez: unikanie pokarmów i napojów nasilających objawy, jak np. ostre przyprawy, wino musujące, napoje cytrusowe sanacja jamy ustnej (czyli usunięcie wszelkich zębów nie nadających się do leczenia) płukanki ziołowe (siemię lniane, rumianek, kwiat malwy) pędzlowanie jamy ustnej środkami znieczulającymi miejscowo (np. Tantum Verde 22-25 zł) psychoterapia leki antydepresyjne (po konsultacji z lekarzem psychiatrą) Choroby przyzębia należą do najczęściej występujących stanów zapalnych u ludzi i podobnie jak cukrzyca, otyłość i próchnica są obecnie zaliczane do chorób społecznych. Rozprzestrzenianie się procesu zapalnego z przestrzeni policzkowej czy dołu nadkłowego w kierunku oczodołu może skutkować poważnymi powikłaniami wewnątrzczaszkowymi. Nieleczone choroby przyzębia mogą wywoływać dyskomfort w obrębie oka, stany zapalne struktur oka, a nawet prowadzić do ślepoty. Choroby występujące w jamie ustnej można podzielić na te, które dotyczą twardych tkanek zębów, choroby tkanek otaczających ząb w zębodole (dziąsło, ozębna, cement korzeniowy, tkanka kostna) oraz choroby błony śluzowej jamy ustnej. Oddziaływanie tych miejscowych procesów patologicznych na cały organizm ludzki może zachodzić w dwóch zasadniczych mechanizmach: jako źródło zębopochodnych infekcji odogniskowych lub jako przewlekła preaktywacja zapalna w wyniku długotrwałego wydzielania mediatorów zapalnych do krwi obwodowej chorych. Z drugiej strony niektóre ogólnoustrojowe nieprawidłowości lub procesy chorobowe mogą powodować objawy w jamie ustnej. Należy tutaj przede wszystkim wziąć pod uwagę: infekcje wirusowe, bakteryjne i grzybicze, zaburzenia hormonalne, niedobory żelaza, glukozy, awitaminozy, choroby immunologiczne, chorobę trzewną i inne nietolerancje lub nadwrażliwości pokarmowe, niektóre zespoły i wady genetyczne lub zmiany polekowe. Cukrzyca oraz otyłość cechują się oddziaływaniem dwukierunkowym, tzn. same te choroby stanowią czynnik ryzyka dla chorób przyzębia, nasilając ich przebieg, natomiast współistniejąca z nimi nieleczona choroba przyzębia zwiększa ryzyko ich wystąpienia, nasila ich przebieg i utrudnia Choroby twardych tkanek zębów Choroba próchnicowa zębów ze względu na swoją powszechność i etiologię zaliczana jest do chorób cywilizacyjnych. W Polsce problem urósł do rangi epidemii, gdyż aż 99% dorosłych i 98% dzieci jest dotkniętych tą chorobą. Etiologia jest złożona, związana ze złą higieną jamy ustnej (nieprawidłowe oczyszczanie zębów lub jego brak, niedocenianie znaczenia jonów fluoru w stabilizacji pryzmatów szkliwnych), oddziaływaniem bakterii (Streptococcus mutans), nieprawidłowymi nawykami dietetycznymi (nadmierna i częsta podaż cukrów prostych), trybem życia (niedobór aktywności fizycznej) i słabą świadomością zdrowotną (zbyt rzadkie wizyty stomatologiczne, profilaktyczne). Ubytki próchnicowe twardych tkanek mogą stanowić rezerwuar bakteryjny, skutkować stanem zapalnym lub martwicą miazgi zębów, powstawaniem ziarniniaków okołowierzchołkowych, ropni, torbieli, zapaleniem kości, bakteriemią. Periodontopatie Choroby przyzębia należą do najczęściej występujących stanów zapalnych u ludzi i podobnie jak cukrzyca, otyłość i próchnica są obecnie zaliczane do chorób społecznych. Przeprowadzone badania epidemiologiczne wskazują, że w grupie dorosłych Polaków w wieku 35–44 lata zaledwie 1% pacjentów posiada zdrowe przyzębie, a u ponad 16% osób jest rozpoznawane zaawansowane zapalenie przyzębia. Zdecydowana większość chorób przyzębia jest zaliczana do bakteryjnych stanów zapalnych obejmujących początkowo tkanki dziąsła, a następnie w miarę rozwoju choroby: ozębną, kość wyrostka zębodołowego oraz cement korzeniowy zębów. Początkowe objawy to: krwawienie z dziąseł (objaw często bagatelizowany, choć jest to jednak krwawienie z ciała ludzkiego), pogłębienie się kieszonek dziąsłowych, zaczerwienienie dziąseł, obrzęk, rozpulchnienie czy nieprzyjemny zapach z ust. Kolejne objawy, które mogą się pojawić, są typowe dla zapaleń przyzębia: obecność kieszonek przyzębnych, destrukcja przyczepu łącznotkankowego, ozębnej, kości wyrostka zębodołowego, wydłużenie koron klinicznych zębów, przemieszczanie się zębów, ich rozchwianie, a ostatecznie utrata. Główną przyczyną chorób przyzębia jest bakteryjny biofilm nazębny, w którym dominują bakterie Gram-ujemne. Szczególne znaczenie w przypadku zapaleń przyzębia mają Porphyromonas gingivalis, Treponema denticola i Aggregatibacter actinomycetemcomitans. Zapalenie przyzębia jest przewlekłym lub ostrym stanem tkanek otaczających ząb, o złożonej etiologii, która jest przyczyną miejscowego i ogólnego wzrostu mediatorów zapalnych i kompleksów immunologicznych, takich jak białko C-reaktywne (CRP), fibrynogen, tlenek azotu (NO), interleukina 1 (IL-1), interleukina 6 (IL-6), czynnik martwicy nowotworu (TNF-α). Współczesne piśmiennictwo wskazuje, że aktywacja ta może mieć czynny udział w cukrzycy, otyłości, chorobie miażdżycowej naczyń, zaburzeniach erekcji, udarze mózgu, chorobach sercowo-naczyniowych, przedwczesnych porodach, niskiej wadze urodzeniowej dzieci, chorobach nowotworowych, astmie, chorobie Alzheimera lub stanowić czynnik ryzyka dla wymienionych chorób. Warto zaznaczyć, że leczenie chorób przyzębia wpływa na obniżenie poziomu HbA1c w osoczu po trzech miesiącach od podjęcia leczenia w stopniu równoważnym z zaleceniem stosowania drugiego leku w farmakoterapii cukrzycy. Choroby błony śluzowej jamy ustnej Najczęściej występujące choroby błony śluzowej jamy ustnej należą do chorób o etiologii infekcyjnej. Są to kandydoza jamy ustnej (Candida albicans) oraz ostre lub przewlekłe choroby wirusowe (przede wszystkim Herpes simplex HHV1, HHV2, HHV3, a także HPV i inne wirusy). Najczęstszą chorobą błony śluzowej o etiologii nieinfekcyjnej są aftozy. Objawiają się okresowym występowaniem bolesnych nadżerek lub owrzodzeń w jamie ustnej, pojedynczych bądź mnogich. Aftozy można podzielić na afty objawowe stanowiące objaw schorzenia ogólnoustrojowego (choroby Addisona-Biermera, niedoborów żelaza, chorób pasożytniczych przewodu pokarmowego u dzieci [owsiki], choroby trzewnej [celiakia]) oraz afty nawracające RAS o etiologii immunologicznej. Afty nawracające można podzielić na afty małe (nadżerki), afty duże (owrzodzenia), afty opryszczkopodobne oraz jednoobjawową postać zespołu Bechçeta. Pozostałe choroby błony śluzowej jamy ustnej to: urazy błony śluzowej (mechaniczne, termiczne, chemiczne), choroby śluzówkowo-skórne (np. liszaj płaski Wilsona, pęcherzyca, pemphigoid, sarkoidoza, choroba Duringa itp.), keratozy i stany przedrakowe (np. linia biała policzka, stomatitis nicotina, leukoplakia, choroba Bowena, erytroplazja Quareta), wady rozwojowe i zespoły genetyczne (np. romboidalne zapalenie języka, język pofałdowany), choroby hormonalne (np. cukrzyca, nadczynność tarczycy), choroby ślinianek (kamica, zespół Sjögrena), zmiany polekowe (np. język czarny włochaty, mucositis). Objawy oczne w chorobach jamy ustnej Do zapalenia tęczówki może dochodzić w wyniku procesów zapalnych i reakcji autoimmunologicznych związanych z przewlekłymi stanami zapalnymi zębopochodnymi. Rozprzestrzenianie się procesu zapalnego z przestrzeni policzkowej czy dołu nadkłowego w kierunku oczodołu może skutkować poważnymi powikłaniami wewnątrzczaszkowymi ze względu na występujący w tym obszarze „trójkąt śmierci” – połączenie żyły twarzowej, kątowej oraz ocznych górnej i dolnej, które wnikają do zatoki jamistej. Nieleczone przewlekłe zapalenie przyzębia może utrudniać leczenie i zwiększać ryzyko wystąpienia związanego z wiekiem zwyrodnienia plamki żółtej (AMD) oraz jaskry pierwotnej otwartego kąta (POAG). Zespół Bechçeta jako choroba autoimmunologiczna może prowadzić poza aftami nawracającymi błony śluzowej jamy ustnej i narządów płciowych do zapalenia naczyniówki, spojówki, potem zapalenia przedniej komory oka i ostatecznie do ślepoty. Pemphigoid objawiający się w jamie ustnej pęcherzami podnabłonkowymi i stanem zapalnym błony śluzowej jamy ustnej powoduje zmiany spojówkowe oraz powiekowe. Może dochodzić do nieprawidłowego wzrostu rzęs, rogowacenia brzegów powiek, dysfunkcji gruczołów Meiboma oraz do zrostów między górną i dolną powieką w zewnętrznym kącie oka (ankyloblepharon). Prowadzi do powikłań rogówkowych w postaci ubytków nabłonka związanych z ekspozycją i wysychaniem, nacieczenia i obwodowego unaczynienia, a także rogowacenia i przerośnięcia rogówki spojówką. Ostatecznie dochodzi do całkowitego zrostu spojówki gałkowej i powiekowej oraz do zmętnienia rogówki. Zespół Sjögrena objawiający się suchością w jamie ustnej, zaburzeniami smaku, nawracającymi kandydozami, trudnościami w przyjmowaniu pokarmów i mowie, pofałdowaniem języka, dużą aktywnością choroby próchnicowej zębów prowadzi także do suchości oczu, uczucia obecności piasku pod powiekami, pieczenia oczu, nadwrażliwości na światło, dym papierosowy, suche powietrze, zaczerwienienia spojówek, łatwego męczenia się wzroku, zalegania śluzu na oczach po przebudzeniu. Profilaktyka chorób jamy ustnej U osób zdrowych zalecana jest jedna profilaktyczna wizyta stomatologiczna w roku. Niepokój powinno wzbudzić pojawienie się jakichkolwiek dolegliwości bólowych, przebarwień zębów lub krwawienia z dziąseł, pieczenia, suchości w jamie ustnej czy odczucia gęstej śliny, co powinno skłonić do odbycia wizyty stomatologicznej jak najszybciej. Należy zwrócić uwagę, aby czynności higieniczne w jamie ustnej przeprowadzać dwa razy dziennie. Szczotkowanie zębów, języka i dziąseł powinno przebiegać przy użyciu szczoteczek miękkich, o małej główce (nie ultramiękkich, które stosuje sie po zabiegach chirurgicznych), lecz suchych, niemoczonych wcześniej w ciepłej wodzie. Należy posiłkować się preparatami do płukania jamy ustnej, np. z zawartością chlorku cetylopirydyny lub stabilizowanych fluorków cyny, które użyte jeszcze przed szczotkowaniem zmiękczą zalegający bakteryjny biofilm nazębny na trudno dostępnych powierzchniach zębów, koron i łączników protetycznych oraz elementach aparatów ortodontycznych, ułatwiając jego usunięcie. Korzystne jest także przeciwbakteryjne i remineralizacyjne dz... Pozostałe 70% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów Co zyskasz, kupując prenumeratę? Roczną prenumeratę dwumiesięcznika Forum Stomatologii Praktycznej Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma ...i wiele więcej! Sprawdź